از علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، دوره‌های قاعدگی نامنظم و نشانه‌هایی از وجود آندروژن اضافی در بدن (مانند ایجاد آکنه و رشد موهای زائد) می‌باشد.
- شیوع سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
این سندرم به خصوص در خانم‌های نابارور شایع است. حدود 18-12 درصد از خانم‌هایی که در سنین تولید مثل (اواخر دوره نوجوانی تا زمان یائسگی) قرار دارند، به این بیماری مبتلا هستند. در 70 از موارد، بیماران مبتلا به این سندرم تشخیص داده نمی‌شوند.
- دلایل ایجاد سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
دلیل مشخصی برای ایجاد این سندرم وجود ندارد. با این حال، بیشتر محققین بر این باورند که تغییرات سطوح هورمونی می‌تواند عامل ایجاد سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) باشد. این تغییرات هورمونی شامل موارد زیر می‌باشد:
مقاومت به انسولین
مقاومت به انسولین باعث افزایش سطح هورمون انسولین می‌شود. افزایش انسولین باعث تولید تستوسترون (آندروژن) از تخمدان‌ها خواهد شد.
عدم تعادل هورمونی
عدم تعادل هورمونی در خانم‌های مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) شایع است. برخی از این موارد عبارتند از:
⦁ افزایش سطح تستوسترون: این هورمون یک هورمون مردانه است.
⦁ افزایش هورمون لوتئیلی: هورمونی است که باعث تحریک تخمک‌گذاری می‌شود اما میزان بیشتر آن ممکن است اثرات نامطلوبی داشته باشد.
ژنتیک
اگر در یک خانواده سابقه ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) وجود داشته باشد، امکان ابتلای فرد به این عارضه افزایش خواهد یافت. تحقیقات جدید، نقش ژن‌های جهش یافته را در بروز این سندرم نشان داده‌اند.
- علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
علائم این بیماری بین خانم‌ها متفاوت است. مهمترین علائم آن عبارتند از:
⦁ ناباروری
⦁ نامنظمی در قاعدگی
⦁ هیرسوتیسم
⦁ آکنه و پوست چرب
⦁ افزایش وزن و چاقی
⦁ درد در ناحیه لگن
⦁ اضطراب و افسردگی
- تشخیص سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
تست خاصی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد. برخی بررسی‌های تشخیصی که توسط پزشک انجام می‌شود عبارتند از:
دریافت سوابق پزشکی
معاینه فیزیکی
معاینه لگن
تست خون
سونوگرافی ترانس واژینال
-چگونه می‌توان از ایجاد این سندرم جلوگیری کرد؟
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) قابل پیشگیری نیست اما می‌توان با تشخیص و درمان این عارضه در مراحل اولیه، از بروز عوارض این بیماری مانند ناباروری، سندرم متابولیک، چاقی و دیابت جلوگیری کرد. همچنین تغییر در نحوه زندگی مانند رژیم غذایی مناسب، ورزش کردن و عدم استعمال سیگار می‌تواند عوارض ناشی از این سندرم را کاهش دهد.
-روش‌های درمان
کاهش وزن
خانم‌های مبتلا که دارای اضافه وزن هستند می‌توانند با ورزش کردن و کاهش وزن، عوارض این بیماری را کاهش دهند.
قرص‌های ضد بارداری
این درمان برای خانم‌هایی که نمی‌خواهند باردار شوند و قاعدگی‌های نامنظمی دارند، استفاده می‌شود. همچنین این روش درمانی از بروز سرطان اندومتر نیز جلوگیری می‌کند.
هورمون‌های ضد آندروژن
برای برطرف کردن رشد موهای زائد در صورت، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جراحی
در صورتی که درمان‌های دارویی مؤثر واقع نشوند از درمان‌های جراحی استفاده می‌شود. یکی از روش‌های جراحی، لاپاراسکوپی می‌باشد.
لاپاراسکوپی
در این روش، جراح برش کوچکی بر روی شکم ایجاد کرده و از این طریق تیوب کوچکی که در انتهای آن دوربینی قرار دارد را وارد بدن می‌کند. دوربین به جراح کمک می‌کند تا دید بهتری از تخمدان‌ها و ارگان‌های مجاور آن داشته باشد. سپس ابزارهای جراحی دیگر از طریق چند برش کوچک وارد بدن می‌شوند که فولیکول‌ها را به صورت الکتریکی و یا با استفاده از لیزر سوراخ می‌کنند. این عمل منجر به تخمک‌گذاری می‌شود.
عوارض سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
خانم‌های مبتلا به این سندرم (به خصوص آن‌هایی که چاق هستند و یا اضافه وزن دارند)، در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های دیگر نیز می‌باشند. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از:
خونریزی غیر طبیعی از رحم
سرطان اندومتر
دیابت دوران بارداری
فشار خون
سندرم متابولیک
دیابت نوع 2